De discussie over de Nederlandse identiteit lijkt heel actueel maar is natuurlijk al lang geleden gevoerd. Hiernaast ziet u het resultaat: het beeld van de Nederlander. Zeer zorgvuldig en met aandacht voor detail samengesteld.

Misschien is het niet het beeld dat u zelf voor ogen heeft. Nochtans is het gemaakt door een beeldhouwer van hollandse afkomst en in opdracht van iemand die bij Lobith de Rijn is overgestoken.

Interessant is ook dat het een product is van een geduchte pr-machine. Maar om eerlijk te zijn, een pr-machine die de Hollanders niet goed gezind was. De opdrachtgever was namelijk Lodewijk XIV, de Fransman die zich heel bescheiden Zonnekoning noemde. Het beeld is gemaakt ter gelegenheid van de vrede van Nijmegen in 1679 en heeft 120 jaar lang op de Place de la Victoire in Parijs gestaan. Tegenwoordig heeft het een prominente plaats in het Louvre.

De Vrede van Nijmegen maakte een eind aan de oorlog die begon in ons rampjaar 1672. De Fransen portretteerden het als een schitterende overwinning, in het midden een ruiterstandbeeld van Lodewijk XIV met daaromheen vier manshoge figuren die de vier verslagen tegenstanders uitbeelden. En elk van de beelden kreeg eigen, nationale karaktertrekken. De Spanjaard als een jongeling die nog hoop op vergiffenis mag koesteren, het Duitse Roomse Rijk als een oude, vermoeide germaanse barbaar,  Brandenburg ook als barbaar maar dan jonger en uitgeput. En de Hollander, die werd neergezet als het zinnebeeld van opstandigheid. Niks poldermodel, vrijheid, properheid of tolerantie. Lodewijk wilde de wereld duidelijk maken dat wij maar een raar, eigenwijs volkje waren, dat niet eens een fatsoenlijke koning had. Het beste bewijs was wel dat de Hollanders zichzelf helemaal niet als een verslagen volk zagen, omdat Lodewijk zich in 1674 uit Nederland had teruggetrokken.

Nee, de Nederlanders waren niet blij met dit beeld. Toch kan je je afvragen of de Zonnekoning het misschien toch niet zo slecht gezien heeft.  Als je de manier ziet waarop de Nederlanders van nu discussiëren, over de politiek, over integratie of over de identiteit, dan valt op hoeveel boosheid en agressie daarin tot uiting komt. Opstandigheid, misschien is dat beeld van Lodewijk toch karakteristieker voor de Nederlander dan we zelf denken.

Tags: , , , ,

Leave a Reply

You can use these tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>